Prawo pierwotne i prawo wtórne Unii Europejskiej

Prawo Unii EuropejskiejPrawo pierwotne i prawo wtórne Unii Europejskiej.

Prawem Unii Europejskiej określamy zbiór aktów, które składają się na prawny system wspólnoty. Zanim podpisano traktat w Lizbonie mówiono o prawie wspólnotowym. Gdy w listopadzie 2009 roku wszedł on w życie, Wspólnota Europejska przestała istnieć. Powstała Unia Europejska i wraz z nią nowe prawo.

Dzieli się je na prawo pierwotne i wtórne.

Prawo pierwotne obejmuje traktaty, które zawierają kraje członkowskie. Są to umowy o charakterze międzynarodowym. Należą do nich traktaty założycielskie, między innymi traktat paryski, traktaty rzymskie oraz traktat z Maastricht.

Prawo pierwotne tworzą również umowy, które zawierały państwa członkowskie lub dokumenty, które zostawały uzupełniane. Można zaliczyć do nich traktat fuzyjny z 1965 roku, protokół na temat Antyli Holenderskich czy brukselski i luksemburski traktat budżetowy. Tego typu umowami są również traktat grenlandzki, amsterdamski, lizboński oraz nicejski. Ważnymi elementami prawa pierwotnego są traktaty akcesyjne, decydujące o przystąpieniu do wspólnoty poszczególnych krajów.

Prawo pierwotne tworzą również ogólne zasady funkcjonowania UE, stworzone dzięki orzeczeniom Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz postanowienia Rady. Do tych zasad należą i te, które Unia wypracowała na mocy innych dokumentów, takich jak Europejska Konwencja Praw Człowieka.

Prawo wtórne, zwane również prawem pochodnym, jest tworzone w oparciu o prawo pierwotne. Poszczególne akty prawne można sklasyfikować do pięciu kategorii. Pierwszą z nich są dyrektywy, mające charakter wiążący. Ich adresatami są państwa, należące do Unii Europejskiej. Kolejnym rodzajem aktów są rozporządzenia, podobne do polskich ustaw. Ich zadaniem jest ujednolicanie prawa w krajach członkowskich. Kolejnym rodzajem są decyzje, kierowane zawsze do dokładnie określonego grona adresatów, zarówno do konkretnych państwa jak i nawet osób. Rodzajami aktów nieposiadających mocy wiążącej są opinie i zalecenia. Może je wydawać każdy organ Unii Europejskiej.

Akty prawne UE opublikowane są w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.