Komisja Europejska jest instytucją Unii Europejskiej, w rękach której skupia się pełnia władzy wykonawczej. Jej siedzibą jest Bruksela. Organ odpowiedzialny jest za prowadzenie bieżącej polityki wspólnoty, zarządzania budżetem i funduszami unijnymi oraz sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem pozostałych instytucji. Komisja ma również za zadanie egzekwować unijne prawo. Kontroluje na bieżąco, czyli każdy kraj członkowski stosuje się do unijnych traktatów i innych postanowień. Czyni to we współpracy z Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.
Poza tym, pełni także funkcje reprezentacyjne, występuje w imieniu Unii na arenie międzynarodowej, negocjuje umowy i inne porozumienia.
Komisja Europejska jest jedynym organem UE, który posiada inicjatywę ustawodawczą w zakresie unijnego prawa. Daje jej to możliwość wystosowywania rozporządzeń. Może również przedstawiać wnioski na temat nowych aktów prawnych i składać je przed Parlamentem Europejskim oraz Radą Unii Europejskiej, posiadającymi władzę ustawodawczą.
Korzeni funkcjonowania Komisji jako instytucji należy doszukiwać się w rządzie o charakterze gabinetowym.
Komisja Europejska się z 28 komisarzy, których stanowiska mogą odpowiadać randze urzędu ministra w poszczególnych krajach członkowskich. Z każdego państwa wybierany jest tylko jeden komisarz, z zastrzeżeniem, że jego funkcją jest reprezentowanie interesów całej wspólnoty, a nie tylko spraw kraju, z jakiego pochodzi. Podobnie jak w rządzie, każdy z komisarzy jest odpowiedzialny za inną dziedzinę wiedzy, posiada odmienne zadania i funkcje. Kandydaci na komisarzy rekomendowani są przez Radę Unii Europejskiej, ale to Parlament zatwierdza ich wybór.
Z kolei Rada Europejska ma za zadanie mianować wybranych polityków na komisarzy. Spośród wszystkich komisarzy wybierany jest przewodniczący, którego kadencja wynosi cztery lata. Przewodniczącego powołuje Parlament Europejski. Komisję czekają jednak istotne zmiany, ponieważ od dnia 1 listopada 2014 roku ma zmienić się ilość komisarzy.
Zostanie ona zredukowana do 2/3 ilości krajów członkowskich, czyli do 18 członków Komisji. Instytucją, która może wprowadzić zmiany tej liczby, gdy zajdzie taka potrzeba, jest Rada Europejska. Obecnie reprezentantem Polski w Komisji Europejskiej jest Janusz Lewandowski. Od 2010 roku sprawuje tam urząd komisarza do spraw budżetu i planowania finansowego.
W skład Komisji, poza komisarzami, wchodzą również pracownicy administracyjni, których ilość szacuje się obecnie na około 25 tysięcy osób. Komisja, jako instytucja UE, za swoje działanie odpowiada jedynie przed Parlamentem Europejskim, który zatwierdza jej skład i ma prawo ją odwołać. Na szczęście nigdy jeszcze do tego nie doszło, chociaż głośny przypadek oskarżenia Komisji o korupcję i niewłaściwe gospodarzenie funduszami niekorzystnie wpłynął na jej wizerunek. Wskutek skandalu Komisja została rozwiązana. Obecnie, mimo okazjonalnych skarg i kontrowersji, instytucja funkcjonuje prawidłowo, sprawując pieczę nad ważnymi kwestiami, związanymi z działalnością Unii Europejskiej.